Quyết định cho con đi du học từ bậc THPT hay đợi đến đại học thật không dễ dàng. Chúng tôi đã gặp nhiều phụ huynh phân vân: “nên để con tự lập và học xa nhà khi mới 15-16 tuổi, hay để con học hết lớp 12 rồi mới đi? Mỗi lựa chọn đều có ưu và nhược điểm, phụ thuộc nhiều vào tính cách của bạn nhỏ và hoàn cảnh của từng gia đình.
Du học từ THPT – còn còn gọi là học Dự bị Đại học – nghĩa là con sẽ bắt đầu làm quen với môi trường quốc tế từ rất sớm. Ưu điểm là con có thêm vài năm để trau dồi ngoại ngữ, tự lập và thích nghi với phương pháp học tập cũng như nền văn hoá mới. Một học sinh của First Edvisor sang Anh học A-level từ lúc hết lớp 10 chia sẻ rằng: hai năm Dự bị Đại học ở Anh giúp bạn “lột xác”, từ một cô bé rụt rè thành một bạn trẻ tự tin, sẵn sàng bước vào trường đại học top đầu ở Anh. Trên thực tế, học Dự bị ở nước ngoài cũng giúp tăng cơ hội cho các bạn trẻ nhận được offer vào các trường đại học danh tiếng. Tuy nhiên, nhược điểm lớn là ở độ tuổi còn nhỏ, mới 15-16 tuổi, cũng dễ hiểu khi nhiều bạn chưa quen tự chăm sóc bản thân, dễ sốc văn hóa và nhớ nhà. Không phải em nào cũng đủ trưởng thành để sống xa gia đình sớm như vậy, do đó phụ huynh cần có quan sát kỹ lưỡng trước khi cho con đi học xa nhà từ sớm.
Du học ở bậc đại học (tức đợi hết lớp 12 rồi mới đi) là lộ trình truyền thống và có vẻ phổ biến hơn. Lúc này, con đã 18 tuổi – chín chắn hơn khi chuẩn bị một hồ sơ xin vào đại học, cũng như sẵn sàng tâm thế để tự lo cuộc sống. Phụ huynh cũng có thêm thời gian chuẩn bị tài chính. Học hết THPT hoặc Dự bị Đại học trong nước giúp con nắm chắc kiến thức nền tảng. Thêm vào đó, bằng cấp các chương trình quốc tế tại Việt Nam (như Alevel hay IBDP) cũng được đa số các đại học thế giới chấp nhận. Về tài chính, gia đình sẽ chỉ phải chi 3-4 năm đại học thay vì thêm chi phí cho 2-3 năm Dự Bị ở nước ngoài. Nhược điểm là con sẽ mất thêm thời gian thích nghi khi bắt đầu đại học quốc tế, do trước đó quen học kiểu Việt Nam. Ngoài ra, cạnh tranh vào đại học tốt ở nước ngoài, cụ thể là Anh và Úc với các hồ sơ gửi từ Việt Nam có thể cao hơn so với học sinh vốn đã học dự bị ở nước sở tại.
Vậy đâu là lựa chọn đúng? Thật ra không có đáp án chung cho mọi gia đình. Nếu con bạn độc lập, giỏi ngôn ngữ, thích khám phá và gia đình sẵn sàng hỗ trợ, du học từ THPT có thể là bước đệm tuyệt vời. Ngược lại, nếu con còn phụ thuộc nhiều hoặc chưa xác định rõ mục tiêu, có lẽ nên đợi đến đại học. Một giải pháp trung hòa là cho con tham gia các chương trình trao đổi, trại hè quốc tế trong vài tuần hoặc vài tháng khi còn học THPT. Những trải nghiệm ngắn hạn này giúp con thử “sống xa nhà” và đánh giá mức độ sẵn sàng trước khi quyết định du học dài hạn.
Kết luận: Hãy lắng nghe nguyện vọng của con và đánh giá sự trưởng thành của con. Đồng thời, cân nhắc khả năng tài chính và mục tiêu học tập. Dù chọn con đường nào, cha mẹ vẫn đóng vai trò hậu phương vững chắc, đồng hành cùng con chuẩn bị tâm lý, kỹ năng sống để hành trình du học (dù sớm hay muộn) cũng thật thành công và ý nghĩa.
